Nowo opublikowane zdjęcie astrofotografa Satoru Muraty ukazuje nowy, oszałamiający widok międzygwiezdnej komety 3I/ATLAS, rzadkiego gościa spoza naszego Układu Słonecznego. Kometa, oficjalnie oznaczona jako C/2025 N1 (ATLAS) i znana również jako A11pl3Z, została po raz pierwszy odkryta w lipcu 2025 roku przez teleskop ATLAS w Chile. To dopiero druga potwierdzona kometa międzygwiazdowa, jaką kiedykolwiek zaobserwowano, co czyni ją znaczącym wydarzeniem dla astronomów.
Co sprawia, że 3I/ATLAS jest wyjątkowy?
W przeciwieństwie do komet pochodzących z naszego Układu Słonecznego, 3I/ATLAS porusza się po niezwykle wydłużonej i bardzo ekscentrycznej orbicie. Sugeruje to, że nie powstał on w rejonie naszego Układu Słonecznego i planet. Trajektoria komety zbliżyła ją do Słońca 30 października 2025 roku, umożliwiając przeprowadzenie szczegółowych obserwacji.
Nowe obserwacje ujawniają złożoną aktywność
Murata, obserwując z Nowego Meksyku za pomocą teleskopu Celestron EdgeHD 800 o średnicy 0,2 metra, uchwycił trzy wyraźne pióropusze zjonizowanego gazu skierowane w stronę Słońca, a także coś, co wygląda na „antywarkocz” lub ogon pyłowy oddalający się od Słońca. To złożone zachowanie wskazuje, że kometa doświadcza niezwykłej aktywności, prawdopodobnie z powodu intensywnego ciepła i promieniowania, gdy zbliża się do naszej gwiazdy.
„Uchwyciłem kometę międzygwiezdną wczesnym rankiem, gdy tuż obok niej przesunął się cienki sierp księżyca” – zauważył Murata. „Udało mi się jednak uchwycić trzy oddzielne strumienie ogonów jonowych i ogon przeciwogonowy? Albo ogon pyłowy?
Obecność wielu strumieni sugeruje, że lodowe jądro komety uwalnia gaz w wielu kierunkach, prawdopodobnie z powodu nierównomiernego ogrzewania lub struktury wewnętrznej. Zjawisko „antywargania”, podczas którego pył jest wypychany ze Słońca pod wpływem ciśnienia promieniowania, jest mniej powszechne i dodaje komecie tajemniczości.
Kontekst i znaczenie
Komety międzygwiazdowe, takie jak 3I/ATLAS, zapewniają wyjątkową okazję do badania materiału z innych układów gwiezdnych. Ich skład i zachowanie mogą dostarczyć wskazówek na temat powstawania i ewolucji układów planetarnych innych niż nasz. Fakt, że potwierdzono tylko dwie takie komety, podkreśla, jak rzadkie są te obiekty.
Przejście komety w pobliżu galaktyki NGC 4691, uchwycone na zdjęciu Muraty, jeszcze bardziej podkreśla jej pozaziemskie pochodzenie. To tło służy jako wizualne przypomnienie, że 3I/ATLAS to gość z odległego, obcego świata.
Na uwagę zasługuje obserwacja wielu dżetów i potencjalnej struktury przeciwwarkocza, ponieważ sugeruje, że skład powierzchni i struktura wewnętrzna komety są znacznie bardziej złożone, niż wcześniej sądzono. Odkrycia te prawdopodobnie zachęcą do dalszych badań, ponieważ astronomowie będą starali się zrozumieć procesy fizyczne rządzące tym niezwykłym zachowaniem.
Rzadkość komet międzygwiazdowych w połączeniu ze szczegółowymi obserwacjami z 3I/ATLAS sprawia, że to wydarzenie jest kamieniem milowym w naszym rozumieniu wszechświata poza naszym Układem Słonecznym.
